Cerkak - Ruweting Pikir

 

Ruweting Pikir

dening Sendang Nita 

Awang uwung dadi patemon antarane lintang lan rembulan kang lagi nandang iba. Swara kewan ing wayah lingsir uga nyingidake maksud sing padha. Kabeh nyekseni dleweran waspane kenya manis kang lungguh ing emper ngarep cedhak cendhela. Wengi kuwi dheweke katon ora kaya padatan. Ora sumringah, ora doyan mangan, apa maneh nandangi gaweyan. Sajak ana sing muntir, kang njalari ruweting pikir. Dhasar Arimbi, mahasiswa UNY jurusan seni tari. Wateke kalem, lan pasuryane nengsemake ati.

“Ana apa ta Mbi? kawit mau kok sajake suntrut kebak pikiran,” takone Mira.

“Ora ana apa-apa Mir. Garapanmu kawit mau kok durung rampung. Butuh ewang, ta?,” tawane Arimbi.

          “Halah Mbi, ora usah nyelemur neng bab liya ta. Aku iki takon. Wangsulana!

          “Wis, ta Mir ora ana apa-apa. Uwis, ora usah kuwatir.”

“Ya ora ngono, Mbi. Awake dhewe iki kanca. Padha-padha wong perantauan, adoh saka wong tuwa. Sabisa-bisane ya bantu-biyantu.”

Arimbi lan Mira padha-padha mahasiswa UNY sing isih semester papat nanging beda jurusan. Umure watara 19 taun. Bocah loro kuwi wis meh rong taun urip bebarengan tunggal papan, yaiku kos mawar ing dhaerah Yogyakarta. Watak watune Saben-saben ana masalah, Mira mesthi crita. Semono uga Arimbi, nyritani bab sing perlu dicritakake marang Mira. Nanging wengi kuwi tansah ana sing beda. Arimbi nyingidake bab sing dadi ruweting pikir. Kanggone Arimbi, perkara apa wae sing dumadi marang dheweke, kudu bisa diprantasi dhewe tanpa nyusahake liyan.

             “Aku kudu piye? Dhuwit sepuluh juta saka beasiswa kuliyah lan sangu saka ibu saiki wis amblas. Untunge kanggo mangan sabendina aku isih nyekel dhuwit. Arep adol barang, ya wis ora ana sing didol. Nyuwun sangu ibu maneh? Ah! Aku ora tega. Sing neng omah paribasan malik sirah dadi sikil, sikil dadi sirah. Pontang-panting mrana mrene golek utangan kanggo nyukupi kebutuhan, kanggo nyangoni aku. Adhuh Bu, Ibu. Ngerti ngene aku ora usah kuliyah. Nyambut gawe neng luwar negeri, tuku sawah, mbangun omah, ngragarti sekolah SMA lan SMP-ne Dhik Jani lan Tira. Penak! Ibu ora prelu dadi buruh umbah-umbah, bapak ora prelu dadi tukang tatah. Howalah nasib, nasib, kepengin nduwe laptop wae direwangi kena hipnotis barang. Pungkasane ora bisa mbayar SPP kuliyah. Nganti rong sasi maneh aku ora ngolehke dhuwit limang juta, klakon kena DO. Njur aku kudu piye?,” batine Arimbi.

            Wengi wis meh lingsir. Hawa tansaya adhem merga polahe angin sing ngrasuk ing balung-balung sungsum. Arimbi isih durung nduwe krenteg kanggo mlebu menyang kamare. Dheweke isih ngupaya golek cara supaya perkarane ora tambah dawa. Kanthi riyip-riyip, panyawange tumuju marang konang kang lagi kiteran ngalor ngidul. Tanpa dirasa, Arimbi angslup ing alam pangimpen.

            Wayah esuk, watara tabuh 06.30 Arimbi mlaku budhal kuliyah kanthi praupan sing digawe-gawe supaya sumringah. Dheweke papasan karo pawongan bagus, gedhe dhuwur, irunge mbangir, ambune wangi, kulitane kuning resik. Prasasat kaya Janaka ing paraga wayang. Ngetarani banget yen kuwi wong pinter, wong pendhidhikan. Wektu nuduhake tabuh 06.45. Limalas menit maneh, pasinaon diwiwiti. Sadurunge mlebu klas, Arimbi lungguh ing badhug sing jarake kira-kira rong meter karo priya kuwi. Dheweke mbatin, yen wong bagus lan pinter kaya ngono mesthi dadi idham-idhamane para wanita kalebu dheweke.

            “Mung merga kuwi, aku koktinggal? Saiki daktagih, Mas. Balekna!“ ujare wanita sing lagi karo Pandu.

            Ora sengaja Arimbi krungu cecaturane wong loro kuwi. Ora sengaja uga, dheweke ngerti jenenge priya bagus kuwi, Pandu. Arimbi mesam-mesem tanpa preduli karo wanita sing cecaturan karo Pandu mau. Bakune dheweke seneng, lan saora-orane kedadeyan esuk kuwi bisa nambani seprapat dukane.

            “Sampeyan Arimbi, ya? Jurusan tari semster papat? Bener?,” pitakone Pandu.

            “Leres, Mas,” semaure Arimbi karo mesem semu isin.

            “Aku Pandu, Mas angkatane sampeyan semester wolu,” bacute Pandu simabi nyalami Arimbi.

            “Sssampeyan kok tepang kalihan kula, Mas?”

            “Ora usah ngono ta Dhik. Biyasa wae. Hmm sapa sing ora kenal karo sampeyan? Safakultas iki kira-kira wis dha ngerti yen sampeyan jenenge Arimbi, bocah kuning, manis saka kutha Nganjuk.”

            Saiba senenge Arimbi kepethuk, kenalan, lan salaman karo Pandu. Apa maneh dheweke dialembana yen kuning lan manis. Dheweke ngrasakake rasa sing beda nalika kenalan karo Pandu. Sajak ana getering tresna. Nanging ora wani medharake.

            “Dhik, mengko bali saka kuliyah ketemu aku neng parkiran, ya. Ana sing pengin dakomongake karo sampeyan,” ajake Pandu.

            “Inggih, Mas. Menawi mekaten kula tinggal rumiyin dhateng klas rumiyin.” Semaure Arimbi.

            Jam kuliyah wis rampung. Arimbi lan Pandu pethukan ing parkiran. Persis kaya sing diomongake Pandu esuk mau. Rasa penasarane Arimbi kajawab. Ing kono, Pandu ngajak Arimbi ngadani panliten Kreativitas Mahasiswa, sing ana saben taune. Panliten sing dikarepake Pandu yaiku panliten sendratari sing bisa ningkatake daya psikis penarine, ing salah sijine sanggar seni Yogyakarta. Kandhane Pandu, menawa panliten kasebut klebu seleksi lan menang, bisa ngolehake bebungah arupa dhuwit gedhene 25 yuta. Bab panliten-panliten kuwi wis dingerteni dening Arimbi yen pancen ana lan dheweke wektu semester telu biyen tau ngadani panliten uga, nanging durung bisa tembus. Tanpa mikir dawa, Arimbi sarujuk karo Pandu.

            “Sesuk ya Dhik, tabuh 21.00 daksusul menyang kosmu. Awakedhewe langsung terjun menyang sanggar,” ajake Pandu.

            “Namung kita, Mas? Hla anggota lintunipun kadospundi? Menapa mboten dipunajak?”

            “O iya, aku lali arep ngandhani kowe. Loro anggota liyane iki saka fakultas liya. Sijine isih menyang luwar kutha, lan sijine isih nandang lara. Dadi ora bisa langdung di ajak, Dhik,” panjlentrehe Pandu.

            “Owalah, inggih, Mas. Menawi mekaten kula ndherek mawon.”

***

            Ganep telung minggu, Pandu lan Arimbi ngleksanani panliten. Ya mung wong loro kuwi, amraga anggota liyane isih padha kaya sing dikandhakke Pandu kawitan. Ing sanggar kuwi Arimbi meruhi priya sing ora kalah bagus karo Pandu. Jenenge Yudha, jangkepe Baratayudha. Bedane karo Pandu, Yudha katon luwih sopan karo wong wanita. Yudha sing gawene nulungi Arimbi nalika mbutuhake samubarang sesambungan karo panlitene. Dheweke uga ora sungkan crita-crita marang Arimbi. Kalorone wis kaya kenal suwe. Arimbi uga tansah gayeng nalika cecaturan karo Yudha. Wengi kuwi, Yudha nguntabake rasane menyang Arimbi. Tanpa dingerteni Pandu. Dheweke kepengin Arimbi dadi katresnane. Nanging, Arimbi durung bisa langsung mangsuli. Dheweke butuh wektu. Isih akeh sing dadi ruweting pikir, utamane beya kanggo nglunasi SPP.

            “Hlo Mas, badhe menyang pundi? Sanggar arahipun nengen, mboten ngiwa,” ujare Arimbi.

            “Menenga! Aja kakehan takon! Kowe kudu manut!”

            “Mas, sampeyan kok dados kasar ngaten ta Mas. Sampeyan rak mboten neka-neka, ta Mas?,” Arimbi wiwit keweden.

            “Menenga!”

            Arimbi lan Pandu teka ing salah sijine montel kang manggon ing Yogyakarta. Bocah loro kuwi mlebu ing kamar montel. Pandu meksa Arimbi menehake kabeh dhuwite. Arimbi selak, merga dheweke pancen ora nduwe dhuwit kajaba dhuwit pas-pasan kanggo mangan sabendina.

            “Howalah Mas, hla wong kula nampi ajakan sampeyan nliti panliten niki supados angsal arta. Kok malah sampeyan suwuni arta. Nggih mboten gadhah, Mas, “ pranyatane Arimbi.

            Pandu panggah meksa Arimbi supaya menehi dhuwit. Yen ora, Arimbi kudu nyuguhake awake kanggo ngingoni nepsune Pandu. Wengi kuwi Arimbi kaya-kaya ketekan bangsa singa, celeng, lan sardula sing dadi siji neng awake Pandu lan keluwen njaluk pakan. Arimbi banget keweden. Dheweke ora bisa njerit, merga dibungkem dening Pandu. Maneka cara dilakoni supaya bisa uwal saka bekasakane Pandu.

            “Hayoo, wong ayu, arep menyang endi, kowe he? Kowe ora bisa selak! Kowe kudu dadi pacarku! Gelem ora he? Hahahah kowe ora bisa mangsuli. Neng endi wae paranmu bakal dakjaluki wangsulan, wong ayu. Ora oleh dhuwit ora dadi ngapa. Aku isih bisa mrawani kowe. Lasmi isih kalah ayu. Lasmi wis lali, karo aku. Ayo wong ayu, ladenana aku,” Pandu sajak kedanen karo Arimbi.

            Pranyata, wong wadon sing karo Pandu esuk kae jenenge Lasmi. Bener, pandugane Arimbi, Lasmi biyen dadi kinasihe Pandu. Apa sing dadi panjaluke Pandu, dituruti dening Lasmi. Nanging, wektu kuwi wong tuwane Lasmi lagi bangkrut tanpa mikir dawa, Pandu njaluk pisah. Lasmi gregeten, dheweke ngongkon Pandu mbalekake kabeh bandha sing wis tau diwenehake.

            “Tuluuung! Tuluuuuung!,” bengoke Arimbi.

Dheweke kasil uwal saka Pandu. Mbukak bungkeman lan mlayu metu liwat cendhela kamar sing wektu kuwi ora dikancing. Mbok menawa lali. Nalika keplayu menyang ratan, Arimbi kepethuk Pak Susilo, dhosene sing lagi marung neng cedhak montel.

            “Ayo, Mbi!” pangajake Pak Susilo.

Arimbi diajak Pak Susilo menyang kontrakane. Ing kono, Arimbi nyritakake kedadeyan sing njalari dheweke keplayu. Pak Susilo kaget lan rumangsa salah. Amarga, dheweke wis ngerti kabeh sipate Pandu.

            “Panjenengan kok mangertos sipatipun Mas Pandu, Pak? Lajeng wonten napa kok mboten dipulapuraken pulisi kemawon,” takone Arimbi.

            “Aku karo Pandu biyen kanca raket. Padha-padha kuliyah neng ISI Yogya jurusan Tari. Nanging, sarehne Pandu mbeling, dheweke kena DO. Njur pindhah neng universitas liya, nanging aku lali endi kuwi. Bacute sing pungkasan iki, dheweke kuliyah neng UNY nganti semester wolu iki. Kudune yen sapantaranku, dheweke wis dadi dhosen kaya aku. Pandu kawit biyen pancen mbeling. Nanging aku ora kuwawa kanggo nglapurake. Wong lanang sing nduwe urusan karo Pandu angel uwale. Mula aku wegah.  Wis, bene. Bisaku ya mung nulungi wong-wong sing dadi korbane. Kagolong kowe. Iki, tampanen.”

            “Niki napa, Pak?”

            “Dhuwit kanggo mbayar SPP. Supaya kowe ora ke-DO.”

            “Hlo, Pak. Hlo Pak panjenengan...

            “Wis ta, tampanen. Mbok menawa iki wektu sing pas kanggo aku ngomong. Kawit awakmu semseter loro, aku wiwit ngrasakake rasa sing beda. Bisa diarani tresna. Saben aku mbukak laptop, saben aku numpak montor, saben nyapo wae, wewayangmu tansah ngawe-awe. Aku bisa maca yen aten-atenmu kuwi apik, Mbi. Ora kathik nunggu pakulinan kanggo meruhi sejatine bocah wadon. Apa gelem kowe dadi semahku?

            “Saderengipun matur nembah nuwun, panjenengan sampun maringi arta maenika. Kula anggep niki utang. Salajengipun nyuwun pangapunten, kula dereng saged mangsuli pitakenan panjenengan.”

            Perkara sing sepisan sawetara rampung. Arimbi kasil mbayar SPP lan ora bakal kena DO. Nanging, dhuwit sing saka Pak Susilo mau dianggep dhuwit utangan. Perkara sing kapindho, Arimbi kudu menehi wangsulan kanggo pitakone telung priya mau. Yudha, Pandu, lan Pak Susilo. Arimbi bingung. Lelakone ing Yogya ndadekake Arimbi nandang wuyung marang ibune. Kepengin turu ing pangkone, sinambi ngesokake luh saakeh-akehe.  

 

---cuthel---